| 1. กระเจี๊ยบแดง (เมล็ด) |
รสเมา |
ขับเหงื่อ บำรุงโลหิต บำรุงธาตุ ขับน้ำดี ขับปัสสาวะ แก้โรคทางเดินปัสสาวะอักเสบ ระบายท้อง
-กระตุ้นความรู้สึกทางเพศ |
| 2. กระเจี๊ยบแดง (ดอก) |
รสเปรี้ยว |
ขับปัสสาวะ แก้เสมหะ แก้ไอ ขับน้ำดี ลดไข้ ขับนิ่ว แก้กระหายน้ำ |
| 3. กระชับ (ต้น) |
รสเย็นเฝื่อน |
แก้ไข้จับสั่น ขับเหงื่อ ขับน้ำลาย ระงับประสาท แก้ไขข้ออักเสบ แก้ปวดประจำเดือน
-แก้โรคเกี่ยวกับระบบทางเดินปัสสาวะ แก้กระเพาะปัสสาวะอักเสบแก้ปวดกล้ามเนื้อ |
| 4. กระดังงาไทย,กระดังงาสงขลา(เนื้อไม้) |
รสขมเฝื่อน |
ขับปัสสาวะ แก้ปัสสาวะพิการ |
| 5. กรุงเขมา (ราก) |
รสเย็นหอมสุขุม |
แก้ดีรั่ว ดีล้น ดีซ่าน บำรุงอวัยวะเพศให้แข็งแรง แก้ลมโลหิตและกำเดา แก้โรคตา ขับปัสสาวะ
-แก้บวมน้ำ แก้ทางเดินปัสสาวะอักเสบ |
| 6. กะทกรก (เถาสิงห์โต) ทั้งต้น |
รสจืดเมา |
ขับปัสสาวะ ขับเสมหะ แก้ไอ แก้บวมน้ำ |
| 7. กาสามปีก (ใบ) |
รสจืด |
แก้ไข้ปัสสาวะดำ ไข้จับสั่น แก้ปัสสาวะพิการ |
| 8. ขลู่ (ต้น) |
รสเมาขื่นหอม |
ขับนิ่วในไต ขับปัสสาวะ แก้ปัสสาวะพิการ แก้ริดสีดวงทวาร แก้มุตตกิด ระดูขาว แก้ตานขโมย |
| 9. ขี้ครอกทั้ง 5 |
รสขมเย็น |
ขับปัสสาวะ แก้ไตพิการ |
| 10. ขี้เหล็ก (ใบ) |
รสขม |
ถ่ายพรรดึก ถ่ายกระษัย ถ่ายพิษไข้ ถ่ายพิษเสมหะ ขับปัสสาวะ ขับนิ่ว แก้ระดูขาว ตำพอกแก้เหน็บชา
-แก้บวม |
| 11. ขี้เหล็กเลือด (แก่น) |
รสขม |
ขับฟอกและบำรุงโลหิตระดู ขับปัสสาวะ แก้กระษัย ไตพิการ แก้กร่อนลงฝัก แก้ปวดเมื่อย
-แก้เส้นปัตฆาต |
| 12. ครอบทั้ง 3 (ราก) |
รสขมร้อน |
แก้ดีและลม แก้ไข้ผอมเหลือง แก้มุตกิด แก้ไอ บำรุงธาตุ บำรุงกำลังสมานเยื่อทางเดินปัสสาวะ
-แก้เบาหวาน แก้ปัสสาวะพิการ แก้ไตพิการ |
| 13. ครามทั้ง 2 (ต้น) |
รสเย็น |
ขับปัสสาวะ ฟอกปัสสาวะ แก้นิ่ว แก้กระษัย ปัสสาวะขุ่นข้น |
| 14. โคกระออม |
รสขมขื่น |
แก้ไข้ ขับปัสสาวะ บำรุงน้ำนม บำรุงน้ำดี |
| 15. โคคลาน (เถา) |
รสเฝื่อนเย็นเมา |
แก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย ปวดหลังปวดเอว เส้นตึง แก้กระษัยไตพิการ ครั่นเนื้อครั่นตัว ขับปัสสาวะ
-บำรุงโลหิต |
| 16. แจง (ราก) |
รสขมเมา |
บำรุงร่างกาย แก้ปัสสาวะพิการ ขับปัสสาวะ แก้กระษัย แก้ปวดเมื่อย |
| 17. ช้างาเดียว |
รสขมเมาปร่า |
แก้ปัสสาวะพิการ แก้กระษัยไตพิการ แก้พิษฝีภายในและภายนอก |
| 18. ชุมเห็ดไทย (เมล็ด) |
รสขมเมา |
แก้นอนไม่หลับ แก้กระษัย ขับปัสสาวะ แก้ตาแดง ตามัว ตาแฉะ แก้ตับอักเสบ ตับแข็ง บำรุงกำลัง
- แก้ความดันเลือดสูง |
| 19. ดินประสิว |
รสเค็มปร่าเย็น |
ขับลมที่คั่งค้างตามเส้นเอ็น ทำให้เส้นเอ็นหย่อน ถอนพิษ แก้คันตามผิวหนัง ขับปัสสาวะ |
| 20. โด่ไม่รู้ล้ม (ต้น) |
รสกร่อยขื่น |
แก้ปัสสาวะพิการ ขับนิ่ว บำรุงความกำหนัด แก้วัณโรค แก้ไข้ แก้อักเสบ ขับน้ำเหลืองเสีย
-แก้ดีซ่าน แก้เหน็บชา บำรุงหัวใจ แก้กามโรคในสตรี แก้โรคติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ |
| 21. ตะไคร้ (ทั้งต้น) |
รสหอมปร่า |
แก้หืด แก้ปวดท้อง บำรุงธาตุ ขับเหงื่อ ขับปัสสาวะ แก้นิ่ว แก้กระษัย แก้ปัสสาวะพิการ |
| 22. ตะไคร้หางนาค |
รสจืด |
ขับปัสสาวะ แก้ปัสสาวะพิการ แก้ไตพิการ |
| 23. ตะไคร้หางสิงห์ |
รสเย็นจืดปร่า |
ขับปัสสาวะ แก้กระษัย บำรุงไตให้ทำงานดีขึ้น |
| 24. ต้นเตยหอม (ราก) |
รสจืดเย็นหอม |
แก้กระษัย ไตพิการ ขับปัสสาว |
| 25. แตงกวา (ลูก) |
รสเย็น |
ระบาย บำรุงธาตุ ขับปัสสาวะ แก้นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ |
| 26. ถั่วแระผี (ราก) |
รสเฝื่อน |
ขับละลายนิ่วในไต บำรุงไต กระตุ้นการทำงานของไต |
| 27. ปูน (เถาวัลย์) |
รสฝาดเปรี้ย |
ขับปัสสาวะ แก้กระษัย แก้ปัสสาวะพิการ ขับเสมหะ |
| 28. เปรียง (เถาวัลย์) |
รสเฝื่อน |
ถ่ายเส้นเอ็น ถ่ายกระษัย แก้เส้นเอ็นขอด ถ่ายเสมหะ ทำให้เส้นเอ็นอ่อนลง ขับปัสสาวะ
-แก้ปัสสาวะพิการ แก้เมื่อยขบตามร่างกาย |
| 29. โทงเทง (ต้น) |
รสขมเฝื่อนเย็น |
รสขมเฝื่อนเย็น แก้เจ็บคอ แก้ฝีในคอ แก้ร้อนในกระหายน้ำ แก้ปัสสาวะเป็นเลือด แก้ลูกอัณฑะบวม
-อักเสบ แก้ฝี แก้ผิวหนังเป็นตุ่มพอง แก้ฝีในปอด |
| 30. ไทรย้อย (ราก) |
รสฝาด |
ขับปัสสาวะ แก้นิ่ว บำรุงน้ำนม แก้กระษัย ไตพิการ |
| 31. น้ำเต้าอ่อน (ลูก) |
รสจืดเย็น |
ขับปัสสาวะ ขับนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ |
| 32. น้ำนมราชสีห์ (ต้น) |
รสฝาดสุขุม |
บำรุงและขับน้ำนม ห้ามเลือด แก้ขัดเบา แก้ปัสสาวะและอุจจาระเป็นเลือด แก้ริดสีดวงทวาร
-แก้ตานขโมย แก้ดีซ่าน แก้ไข้จับสั่น |
| 33. บวบหอม (ใบ) |
รสเฝื่อน |
ขับระดู ฟอกโลหิต ขับปัสสาวะ แก้ปัสสาวะเป็นเลือด |
| 34. เนื้อในเมล็ดบวมเหลี่ยม |
รสมัน |
ขับปัสสาวะ แก้ร้อนใน ขับนิ่ว ขับพยาธิตัวกลม |
| 35. บายไม่รู้โรยดอกขาว (ต้น) |
รสขื่น |
แก้กามโรค หนองใน ขับปัสสาวะ ขับนิ่ว แก้ระดูขาว แก้กระษัย |
| 36. เบี้ย |
รสเค็มกร่อย |
เผาไฟ ขับลมในลำไส้ ขับปัสสาวะ แก้ไตพิการ |
| 37. ผักกาดน้ำ (ต้น) |
รสหวานเย็น |
ขับปัสสาวะ แก้นิ่ว แก้ช้ำรั่ว แก้กามโรค แก้ทางเดินปัสสาวะอักเสบ ดับพิษร้อน แก้ท้องร่วง ดับพิษฝี
-พอกแผลที่หายยาก แก้ขอบตาบวม |
| 38. ผักกาดหัว (ต้น) |
รสเฝื่อนขม |
แก้อาหารไม่ย่อย ท้องอืดเฟ้อ แก้เจ็บคอ แก้ต่อมน้ำนมบวม น้ำนมคั่ง ขับปัสสาวะ ละลายนิ่ว
-ระบายท้อง เจริญอาหาร |
| 39. ผักคราดทะเล (ราก) |
รสเฝื่อน |
ขับปัสสาวะ ขับนิ่ว ขับระดู แก้กามโรค |
| 40. ผักบุ้งรั้ว (ต้น) |
รสขมเมา |
แก้นิ่วที่ทำให้ปัสสาวะเป็นเลือด แก้ขัดเบา แก้ไอ แก้ฝี แก้บวม |
| 41. ไม้รวก (ราก) |
รสกร่อยเอียน |
ขับปัสสาวะ ขับนิ่ว แก้ไตพิการ ขับระดู แก้หนองใน แก้หนองฝี |
| 42. โพกพาย (เถา) |
รสเฝื่อนเย็น |
ดับพิษร้อน ถอนพิษไข้ แก้กระษัย ไตพิการ ขับปัสสาวะ แก้บวม |
| 43. มะละกอ (ราก) |
รสฉุนเอียน |
แก้ทางเดินปัสสาวะอักเสบ แก้หนองใน ขับปัสสาวะ บำรุงน้ำนม |
| 44. ไมยราบ (ต้น) |
รสขมเฝื่อน |
แก้นอนไม่หลับ แก้ตานขโมย แก้แผลฝี บำรุงน้ำนม ขับปัสสาวะ แก้กระษัย ไตพิการ แก้ทางเดิน
-ปัสสาวะอักเสบ แก้ระดูขาว |
| 45. อากาศต้นลำเจียก (ราก) |
รสจืดหวาน |
แก้ไข้ ขับปัสสาวะ ขับเสมหะ แก้ปัสสาวะพิการ แก้เบาหวาน แก้โรคทางเดินปัสสาวะอักเสบ
-แก้หนองใน แก้ระดูขาวมีกลิ่นเหม็น |
| 46. สัปรด (เหง้า) |
รสหวานเย็น |
ขับปัสสาวะ ขับนิ่ว แก้มุตกิด ระดูขาว แก้หนองใน |
| 47. หญ้าคา (ราก) |
รสหวานเย็น |
ขับปัสสาวะ แก้กระเพาะปัสสาวะอักเสบ บำรุงไต แก้ร้อนในกระหายน้ำ แก้ดีซ่าน แก้ความดันเลือดสูง
- แก้บวมน้ำ แก้หนองใน แก้ระดูมามาก |
| 48. หญ้างวงช้าง (ต้น) |
รสเย็นเฝื่อน |
ดับพิษร้อน แก้ปอดอักเสบ แก้เจ็บคอ ขับนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ ขับปัสสาวะ แก้ไข้ แก้ปากเปื่อย
-แผลบวมมีหนอง แก้พิษตานซาง |
| 49. หญ้าชันกาด (หัว) |
รสเย็น |
แก้ทางเดินปัสสาวะพิการ ขับปัสสาวะ แก้ไตพิการ มีไข่ขาวในปัสสาวะเป็นตะกอน ขุ่นข้น ดับพิษร้อน
-แก้พิษไข้ แก้พิษกาฬ แก้ตาฝ้า ตาแดง ตามัว |
| 50. หญ้าถอดปล้อง |
รสจืดเย็น |
ขับปัสสาวะ แก้นิ่ว บำรุงไต ขับระดูขาว แก้ปวดตามข้อตามกระดูก |
| 51. หญ้าพันงูทั้ง 2 |
รสจืด |
แก้ขัดเบา ขับปัสสาวะ ขับโลหิตระดู เจริญไฟธาตุ แก้พิษฝี แก้ไข้ตรีโทษ แก้ไอ แก้เมาเบื่อ ขับนิ่ว
-ขับเสมหะ แก้โรคผิวหนัง |
| 52. หญ้าแพรก (ราก) |
รสขมเย็น |
แก้โรคแผลหนองเรื้อรัง แก้กามโรคระยะออกดอก แก้นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ แก้ริดสีดวงทวาร
-ที่มีเลือดออก แก้บวมน้ำ |
| 53. หญ้าหนวดแมว (ใบ) |
รสจืด |
แก้กระษัยไตพิการ ขับปัสสาวะ ขับนิ่ว แก้หนองใน ลดความดันเลือดลดน้ำตาลในเลือด |
| 54. หอยทั้ง 5 |
รสเค็มกร่อ |
ขับลม ชะล้างลำไส้ แก้ไตพิการ ขับนิ่ว ขับปัสสาวะ แก้กระษัย |
| 55. ชุมเห็ดไทยคั่ว (เมล็ด) |
รสขมหอม |
ทำให้นอนหลับ แก้กระษัย ขับปัสสาวะ |
