| 1. ชิงชี่ (ราก) |
รสขม |
แก้ไข้ร้อนภายในทุกชนิด แก้ไข้พิษ ไข้กาฬ ขับลมให้ออกมา |
| 2. หญ้านาง (ราก ) |
รสขมเย็น |
แก้ไข้พิษ ไข้กาฬ ดับพิษร้อน ถอนพิษไข้ แก้ไข้หัวทุกชนิด ถอนพิษผิดสำแดง |
| 3. คนทา (ราก) |
รสขมเฝื่อน |
แก้ไข้เส้น ไข้เหนือ ไข้พิษ กระทุ้งพิษไข้หัว |
| 4. เท้ายายม่อม (ราก) |
รสขมเย็น |
แก้ไข้พิษ ไข้กาฬ ดับพิษไข้ทุกชนิด ขับพิษไข้ลงเบื้องต่ำ แก้พิษสัตว์กัดต่อย แก้ร้อนใน แก้อาเจียน แก้พิษดี |
| 5. มะเดื่อชุมพร (ราก) |
รสฝาดเย็น |
กระทุ้งพิษไข้ แก้ไข้ กล่อมเสมหะและโลหิต แก้ไข้หัว ไข้กาฬ ไข้พิษทุกชนิด |
| 6. มะกรูด (ราก) |
รสจืดเย็น |
กระทุ้งพิษ แก้พิษฝีภายใน แก้ไข้ ถอนพิษผิดสำแดง แก้เสมหะ |
| 7. มะนาว (ราก) |
รสจืดเย็นเฝื่อน |
ถอนพิษไข้ แก้ฝีอักเสบ และถอนพิษไข้ ถอนพิษสำแดง |
| 8. มะปรางหวาน (ราก) |
สจืดเย็น |
แก้ไข้ ถอนพิษผิดสำแดง แก้ไข้พิษร้อน |
| 9. กระดอน (ลูก) |
รสขม |
บำรุงน้ำดี แก้ดีแห้ง ดีฝ่อ ดีเดือด คลั่งเพ้อ แก้ไข้ ดับพิษโลหิต เจริญอาหารทำโลหิตให้เย็น ถอนพิษผิดสำแดง
รักษามดลูกหลังแท้งหรือคลอด |
| 10. บอระเพ็ด (เถา) |
รสขมเย็น |
แก้ไข้ แก้ไข้พิษ ไข้กาฬ แก้พิษฝีดาษ แก้ร้อนใน บำรุงไฟธาตุ เจริญอาหาร |
| 11. สะเดา (ก้าน) |
รสขมเย็น |
แก้ไข้ แก้ไข้เพื่อพิษ แก้ไข้จับสั่น บำรุงน้ำนม |
| 12. หญ้าลูกใต้ใบ |
รสขมเย็น |
แก้ไข้ร้อนใน แก้ไข้จับสั่น แก้พิษตานซาง แก้โทษน้ำดี แก้ร้อนในกระหายน้ำ |
| 13. กระทุงลาย (ราก, เถา) |
รสขมเย็น |
แก้ไข้ แก้บิด แก้ท้องร่วง แก้ไข้จับสั่น บำรุงน้ำนม |
| 14. จันทน์แดง (แก่น) |
รสขมเย็น |
แก้ไข้เพื่อดีพิการ บำรุงหัวใจ แก้ไออันเกิดจากซางและดี แก้บาดแผล แก้เลือดออกตามไรฟัน |
| 15. จันทน์ขาว (แก่น) |
รสขมหวาน |
บำรุงประสาท บำรุงเนื้อหนังให้สดชื่น แก้ไข้ ร้อนในกระหายน้ำ แก้ตับปอดพิการ แก้เหงื่อตกหนัก ขับพยาธิ |
| 16. โกฐก้านพร้าว |
รสขม |
แก้ไข้สะอึก แก้ไข้เรื้อรัง แก้หอบ แก้เสมหะเป็นพิษ |
| 17. โกฐสอ |
รสสุขุมหอม |
แก้ไข้ แก้หืดไอ แก้เสมหะเป็นพิษ แก้สะอึก แก้หลอดลมอักเสบ แก้ไข้จับสั่น |
| 18. โคกกะออม (เถา) |
รสขมขื่น |
แก้ไข้ บำรุงน้ำดี บำรุงน้ำนม ขับปัสสาวะ |
| 19. ครอบทั้ง 3 |
รสขมร้อน |
แก้ไข้ผอมเหลือง แก้ดีและลม แก้มุตกิด แก้ไอ ขับปัสสาวะ แก้ไตพิการ |
| 20. ไคร้เครือ (ราก) |
รสขมขื่นปร่า |
แก้ไข้ แก้ไข้จับสั่น แก้ไข้เพ้อคลั่ง แก้พิษไข้พิษกาฬ ขับเหงื่อ เจริญอาหาร ชูกำลัง |
| 21. แจง (ราก) |
รสขมเมา |
แก้ดีซ่าน แก้ไข้จับสั่น แก้กระษัย ปวดเมื่อย ขับปัสสาวะ |
| 22. ชิงช้าชาลี (เถา) |
รสขมเย็น |
แก้พิษฝีดาษ แก้ไข้กาฬ ไข้เหนือ แก้ฝีดาษ บำรุงธาตุเจริญอาหาร ทำให้เลือดเย็น แก้มะเร็ง แก้พิษอักเสบ |
| 23. หญ้าตีนนก |
รสขมเย็น |
แก้ไข้เพื่อดีพิการ แก้ไข้จับสั่น แก้ดีพิการ แก้ดีซ่าน |
| 24. ดีงูต้น |
รสขม |
แก้ไข้ตัวร้อน แก้ไข้จับสั่น |
| 25. ดีหมี (ต้น) |
รสขม |
แก้ไข้ตัวร้อน แก้ไข้จับสั่น แก้ปวดศีรษะ ขับเหงื่อ |
| 26. น้ำเต้าขม |
รสขมเย็น |
แก้ไข้ตัวร้อน แก้ร้อนในกระหายน้ำ แก้พิษอักเสบ แก้แผลพุพอง แก้เริม งูสวัด ไฟลามทุ่ง เรื้อนกวาง |
| 27. มะคำดีควา(สุมไฟ) (ลูก) |
รสขมเย็น |
ดับพิษทุกชนิด แก้ไข้ แก้ร้อนใน แก้พิษตานซาง |
| 28. ประทัดใหญ่ (ราก) |
รสขม |
แก้ไข้จับสั่น ไข้ทุกชนิด แก้ร้อนในกระหายน้ำ แก้เพ้อกลุ้ม ขับน้ำลายเจริญอาหาร |
| 29. ปลาไหลเผือก (ราก) |
รสขม |
แก้ไข้และตัดไข้ทุกชนิด แก้วัณโรคระยะบวม ถ่ายพิษฝีในท้อง ถ่ายพิษทุกชนิด |
| 30. มะระขี้นก (ใบ) |
รสขม |
แก้ไข้ แก้ร้อนใน ดับพิษร้อน แก้พิษฝี แก้ปากเปื่อยเป็นขุม บำรุงน้ำดี แก้ม้ามและตับพิการ แก้อักเสบฟกบวม |
| 31. เหมือดคน (ราก) |
รสสุขุม |
แก้ไข้พิษ แก้ไข้กลับ ไข้ซ้ำ ไข้หวัด ไข้หัด ไข้ปอดบวม ถอนพิษผิดสำแดง |
| 32. ราชดัด (ราก) |
รสขม |
แก้ไข้ แก้บิด แก้เสียดท้อง แก้ปวดกล้ามเนื้อ แก้ไอ |
| 33. ระงับพิษ (ราก) |
รสเย็น |
แก้ไข้จับสั่น แก้ไข้กลับไข้ซ้ำ ไข้เซื่อมซึม กระทุ้งพิษ |
| 34. มะฮอกกานี (เมล็ด) |
รสขม |
แก้ไข้จับสั่น ไข้ตัวร้อน ไข้ป้าง |
| 35. พญามือเหล็ก (รากและเนื้อไม้) |
รสขม |
ตัดไข้จับ ดับพิษไข้ แก้ไข้เรื้อรัง แก้กระษัยเลือด แก้ไข้จับสั่นแก้ไข้ที่มีพิษร้อน กัดเสมหะในลำคอ แก้คัน |
| 36. เนื้อไม้พญายา |
รสขมเย็น |
แก้ไข้ แก้ผอมแห้ง ดับพิษร้อน แก้กระษัย แก้โลหิต |
| 37. คนทีสอขาว (ดอก) |
รสหอมฝาด |
แก้ไข้ แก้ไข้ในหญิงมีครรภ์ แก้หืดไอ ฆ่าแม่พยาธิ |
| 38. คนทีเขมา (ใบ) |
รสหอมร้อน |
แก้ไข้หวัด แก้เจ็บคอ แก้ปวดศีรษะ แก้ปวดตามกล้ามเนื้อ แก้เยื่อจมูกอักเสบแก้ดีซ่าน แก้กลากเกลื้อน
แก้ฝี ฆ่าเชื้อราที่เท้า ถอนพิษสาหร่ายทะเล |
