ผดผื่นคัน โรคผิวหนัง
อาการคันตามตัว อาจมีผื่น ตุ่ม หรือวงขึ้นร่วมด้วยหรือไม่ก็ได้ เกิดได้จากหลายสาเหตุทั้งจากการแพ้ ลมพิษ ผิวแห้ง หรือเป็นหิด เหา กลากเกลื้อน เริม งูสวัด จึงต้องมีการตรวจเพื่อหาสาเหตุให้แน่ชัด
การดูแลรักษาด้วยตนเอง
· ใช้การประคบเย็น จะช่วยลดอาการคันลงได้
· หลีกเลี่ยงสาเหตุหรือสิ่งที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ คัน
สมุนไพรประจำบ้าน
· ขมิ้นชัน Curuma longa Linn.
แก้ผดผื่นคัน : ใช้ผงขมิ้นทาผิว
· น้อยหน่า Annona sguamosa Linn.
แก้กลากเกลื้อน : ใช้เมล็ดประมาณ 10 เมล็ด หรือใบสดประมาณ 1 กำมือ ตำให้ละเอียด ผสมน้ำมันมะพร้าว พอแฉะ ใช้ทา
· กระเทียม Allium sativum Linn.
แก้เกลื้อน : ฝานกลีบกระเทียม แล้วนำมาถูกบ่อยๆ บริเวณที่มีรอยโรค
· พลู Piper betle Linn.
แก้โรคผิวหนัง กลากเกลื้อน ผื่นคัน ลมพิษ
: ใช้ใบสด 1-7 ใบ ตามอาการ โขลกพอแหลก ผสมเหล้าโรงแช่ไว้สักระยะหนึ่ง แล้วนำมา ทาบริเวณที่เป็น ควรทำสดๆ เมื่อจะใช้
· ข่า Alpinia nigra (Gaertn.) B.L. Burtt.
แก้เชื้อรา กลากเกลื้อน
: ใช้เหง้าแก่สด ฝานเป็นแว่นทุบให้แตก แล้วแช่เหล้าขาวทิ้งไว้ 1 คืน ใช้ทาบริเวณที่เป็น วันละ 3-4 ครั้ง จนกว่าจะหาย หายแล้วทาต่ออีก 7 วัน
· ชุมเห็ดเทศ Cassia alata Linn.
แก้กลาก : ใช้ใบสด ขยี้ หรือตำในครกให้ละเอียด อาจผสมกับกระเทียม สัดส่วนเท่ากัน เติมน้ำ เล็กน้อย หรือผสมปูนแดงทาบริเวณที่เป็น วันละ 3-4 ครั้ง หายแล้วทาต่ออีก 7 วัน
· ทองพันชั่ง Rhinacanthus nasutus (Linn.) Kurz.
แก้กลากเกลื้อน ผื่นคัน
: ใช้ใบหรือราก ตำให้ละเอียด แช่เหล้าทิ้งไว้ 7 วัน ทาวันละ 3-4 ครั้ง หายแล้วทาต่ออีก 7 วัน
ยาจากสมุนไพรสำเร็จรูป
· ครีมหรือเจลพูล
- มีน้ำมันพูล เป็นสารสกัดจากใบพลู ใช้ทารักษาโรคผิวหนังที่มีการติดเชื้อจุลินทรีย์ หรือที่มีอาการอักเสบ และคันร่วมด้วย
· คาลาไมน์พญายอ
- มีสารสกัดจากใบพญายอเป็นส่วนประกอบ ใช้ทาแก้ผดผื่นคัน ลมพิษและอีสุกอีใส วันละ 4 ครั้ง
· ครีมพญายอ
- มีการศึกษาวิจัยเรื่องการรักษาผู้ป่วยโรคเริม งูสวัด และแผลอักเสบในช่องปาก ด้วยยาที่เตรียมจากใบพญายอ ในรูปของกลีเซอรีนและทิงเจอร์ โดย ภญ.สภาภรณ์ ปิติพร และคณะ พบว่า ยาจากใบพญายอ สามารถรักษาอาการของโรคกลุ่มนี้ได้ผลดี
- น.พ.สมชาย แสงกิจพร ได้ศึกษาวิจัยเกี่ยวกับการรักษาผู้ป่วยโรคงูสวัด ด้วยสารสกัดใบพญายอ มีการตกสะเก็ดของแผลภายใน 3 วัน แผลหายภายใน 7-10 วัน โดยไม่พบผลข้างเคียงใดๆ อีกทั้งยังมีรายงานการศึกษาฤทธิ์ของสารสกัด
ผู้ป่วยที่รักษาด้วยสารสกัดใบพญายอ มีการตกสะเก็ดของแผลภายใน 3 วัน แผลหายภายใน 7-10 วัน โดยไม่พบผลข้างเคียงใด ๆ
ใบพญายอต่อเชื้อไวรัส varicella zoster ซึ่งเป็นเชื้อไวรัสที่ก่อให้เกิดโรคงูสวัด และอีสุกอีใสพบว่า สารสกัดใบพญายอ มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อไวรัส varicella zoster ได้โดยตรง
- ปัจจุบันกระทรวงสาธารณสุขได้บรรจุยาสมุนไพรสารสกัดใบพญายอไว้ในบัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ.2542 - มีการพัฒนาสารสกัดจากใบพญายอเป็นยาแผนโบราณ สำหรับทาเฉพาะที่หลายตำรับโดยโรงพยาบาลหลาย แห่งและองค์การเภสัชกรรม ในรูปของเนื้อครีม ใช้รักษาเริมและงูสวัด ใช้ทาบริเวณที่มีอาการอักเสบ ปวด แสบ ปวดร้อน วันละ 4 ครั้ง
